زنبورستان و زنبورداری

کارهای زنبورداری اسفند ماه

این مقاله آخرین مقاله از سری مقاله های ماهانه رویال می‌باشد یعنی زنبورداری اسفند ماه.
در اسفند ماه هم مهمترین وظیفه زنبور دار گرم نگهداشتن و گرم بسته بندی نمودن کندوها در محل خودشان است. این کار تا اواخر فروردین ماه و با هر شیوه ممکن باید انجام گیرد. ملکه بعد از یک استراحت زمستانی تخمگذاری را از سرگرفته است. به همان نسبت که طبیعت شکوفه و گرده گل در اختیار زنبورها قرار می دهد ملکه نیز به همان نسبت روزانه تخم می گذارد. همچنین به همان نسبتی که روزها درازتر می شوند ملکه نیز بیشتر تخمگذاری می کند.
برای اولین تخم ها و لاروها گرده های جمع و ذخیره شده اواخر پاییز در داخل شان ها و همچنین مواد ذخیره شده در زیر پوست زنبورهای زمستانی که شامل مواد پروتئینی و چربی ها است کفایت می کند ولی پس از تمام شدنشان باید از گرده های گل شکوفه ها کمک گرفت.
اولین گرده ها پس از سرمای زمستانی را معمولا درختان فندق و بیدمشک می دهند. گرده های فندق از کیفیت خوبی برخوردار نیستند با وجود بر این در اسفند ماه کمک بزرگی برای جمعیت ها می باشند. بر عکس گرده های بیدمشک یکی از بهترین انواع گرده ها است که وجود دارد و در پرورش و رشد سالیانه جمعیت ها اثر فوق العاده خوبی می گذارد.
گل های بیدمشک علاوه بر گرده مقدار قابل توجهی عسل هم می دهند. کاشت چند درخت بیدمشک در هر زنبورستان و یا نزدیکی آن با اصرار توصیه می شود. اینکه گرده گل و شهد موادی می باشند که قدرت و ضعف همه زنبورها و جمعیت ها به ویژه در اسفند ماه بدان وابستگی ناگسستنی دارند ولی این دو ماده به تنهایی جواب گوی همه نیازهایشان نمی توانند باشند. عوامل دیگری هم هستند که در قویتر شدن بخصوص سریعتر قوی شدن جمعیت ها وجودشان نه تنها لازم بلکه غیر قابل صرف نظر کردن می باشند.

 

مهمترین عوامل قدرت یافتن جمعیت ها عبارتند از:

•  ملکه جوان که بتواند روزانه تخم های زیادی بگذارد.
• وجود زنبورها جوان در جمعیت که غده های شیریشان خوب ترشح کنند.
• ذخیره عسل در شان ها به مقدار خیلی زیاد. چون مصرف روزانه جمعیت در این ماه و تا اندازه ای در ماه پیش به ناگاه به مقدار زیادی بالا رفته و حتی چند برابر می گردد. در صورت لزوم تغذیه با خمیرشیرین یا قاب های پر از عسل. معمولا جمعیت ها را تا قبل از 15 اسفند با شکر و یا شربت تغذیه نمی کنند.
• حفظ گرمای داخلی کندو.
• وجود آب در نزدیکی های زنبورستان و یا اقلا به صورت یک آبشخور.

جمعیتی که ملکه نداشته باشد زنبورهایش هرگز گرده گل به کندو نمی آورند. بنابراین اگر جلو تخته پرواز کندو زنبورها در حال گرده آوردن دیده شوند نباید به فکر بی ملکه بودنش افتاد و بی جهت کندو را باز نموده و زنبورها را آزار داد. در سایر کندوها اگر وضع نامطلوب بود کنترلش را در روزهایی انجام دهید که هوا گرم و آفتابی باشد. برای مطمئن شدن از زنده بودن ملکه پس از بازکردن کندو اگر نتوانستید خودش را ببینید به تخم ها و یا لاروهای آن توجه کنید. اگر تخم یا لارو داشتید خود نشان زنده بودن ملکه است.
ولی اگر جمعیتی در اسفند ماه لارو یا تخم نداشت دلیل کافی بر بی ملکه بودنش نیست، زیرا بعضی از ملکه ها تخمگذاری را زودتر شروع می کنند و برخی دیرتر، در این حال به رفتار زنبورها باید توجه داشت. اگر پس از بازکردن کندو زنبورهایش آرام بودند ملکه دارد و اگر ناراحت باشند احتمالا ملکه اشان مرده است. برای اطمینان کافی است قابی را با تخم و لاروها خیلی جوان از کندوئی دیگر به وسط این جمعیت منتقل کرد. 3 الی 4 روز بعد اگر پستانک یا سلول ملکه رویش زده باشند دلیل بر این است که ملکه ندارد و اگر سلول ملکه نزده باشند حتما ملکه دارد.
در هر محل که کندوها هستند و به هر محلی که منتقل می شوند، وقت شروع و ختم تک تک گل های همان منطقه در یک دفترچه کوچک یادداشت شود. به کمک آن زنبور دار همیشه خواهد دانست که کندوها را به کدامیک از مناطق و تقریبا در چه روزی باید کوچ دهد. از جابجا کردن کندوها در داخل زنبورستان در هر ماه و فصل به هر دلیلی که باشد باید احتراز کرد. انتقال کندو از نقطه ای که به خط مستقیم 10 کیلومتر با محل تازه فاصله داشته باشد مجاز است و نه کمتر، زیرا شعاع پرواز زنبورها بطور عادی 4 کیلومتر می باشد. به جمعیتی که ملکه ندارد یک ملکه در قفسه ملکه که مقداری خمیرشیرین هم داخل یکی از سوراخ های قفسه گذاشته شده باید داد. در اسفند ماه همه جمعیت ها معمولا ملکه تازه را خیلی ساده و بی درد سر قبول می کنند.
جمعیتهایی که مدفوع آنها بی رنگ روی قاب ها خشک شده اند آلوده به بیماری نوزما می باشند که در صورت شدت بیماری مدفوع بی رنگ و خشک شده آن اطراف سوراخ پرواز هم دیده می شوند. به آنها شربت 1به 1 نیمه گرم مخلوط با مقداری داروی ضد نوزما مثل فوماژیلین عصرها به مدت 10 روز می دهند تا معالجه شوند. وزن کردن هر 2 هفته یکبار فراموش نگردد که باز هم کمک بزرگی به فهمیدن وضع داخلی کندوها می کند. کنترل دائمی و مرتب سوراخ پرواز در این ماه از لحاظ بیماری و همچنین حمل گرده گل می تواند باعث آن گردد که نیازی به بازکردن کندو نباشد و بدین وسیله از بازکردن کندوها و اذیت بی جهتشان صرف نظر گردد.

چکیده کارهای زنبورداری اسفند ماه :

• فعالیت تخمگذاری ملکه در این ماه زیادتر از بهمن ماه می باشد.
• کندوها را گرم نگهدارید.
• مواظب غذا و تغذیه جمعیت ها به کمک عسل یا خمیرشیرین باشید. جمعیت ها در این ماه خیلی بیشتر از ماه های پیش مصرف غذایی دارند.
• اگر در نزدیکی کندوها محلی برای تهیه آب زنبورها وجود نداشته باشد، برایشان یک آبشخور ساده درست کنید.
• کاشت چند نهال بیدمشک در نزدیکی کندوها کمک بزرگی برای زنبورها است.
• هرگاه در سوراخ پرواز زنبورها در حال حمل گرده گل دیدید، در آن حال از زنده بودن ملکه مطمئن باشید.
• زمانی که کندو را باز کردید، آرام بودن زنبورها علامت زنده بودن ملکه است.
• وجود تخم و لارو در شان ها علامت زنده بودن ملکه می باشد.
• از تغییر مکان دادن کندوها در داخل زنبورستان حتما خودداری کنید.
• در کوچ دادنها حداقل فاصله از محل اصلی را 10 کیلومتر در نظر بگیرند.

امیدوارم خوندن مقاله زنبورداری اسفند ماه اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار داده باشد.